'De rode klaproos'

Eind 2012 heb ik een afscheidsdienst begeleid voor Annie, overleden op 72-jarige leeftijd.

Deze dienst werd versterkt door het gebruik van haar persoonlijke symbool: de rode klaproos.

Dat lag voor de hand: tijdens het uitzoeken van een passende rouwbrief kozen haar familieleden de brief met een afbeelding van een klaproos. Spontaan vertelden zij hoe Annie graag ging wandelen en dan thuis kwam met armen vol geplukte veldbloemen. Deze klaproos deed hen sterk aan haar denken. Aan haar levenslust, haar vrolijkheid. De dagen erna hebben we dit verder uitgewerkt.

Toen brak de dag aan van de afscheidsdienst. In de aula, op het achtergrondscherm, waren afbeeldingen te zien van velden met klaprozen.

In de overweging vertelde ik beeldend over deze vrolijke, uitbundige vrouw, over hoe zij in het leven stond.

In alles kwam de vergelijking met de rode klaproos terug. Bijvoorbeeld toen ik vertelde over haar laatste levensperiode:

‘Maar een klaproos verliest aan het einde van de zomer haar blaadjes, en nog sneller als je haar plukt.

Dan is ze kwetsbaarder dan ze leek te zijn.’

Daarna vertelde ik over haar ziekteproces en vervolgde:

‘Een klaproos staat nooit alleen.

Uitgezaaid door de wervelende wind kom je haar overal tegen. Ze staat samen met andere

veldbloemen, om in hun veelzijdigheid een prachtig veldboeket te vormen. En samen, elkaar ondersteunend, blijven ze rechtop staan in regen en wind, de tegenslagen van het leven.

Als een klaproos haar bloemblaadjes is verloren, dan verandert haar vorm.

De bloemknop wordt een zaaddoos. En de zaadjes hieruit verspreiden zich op de wervelende wind, als de liefde en zorgzaamheid die Annie verspreid heeft bij ieder die haar dierbaar is.’

Bij het laatste ritueel, het afscheid nemen langs de baar, klonk het Limburgse lied Veldboeket van Thei en Marij, en mocht iedereen bloemblaadjes strooien over haar kist. Zo kwam haar persoonlijk symbool op allerlei manieren in deze afscheidsdienst terug, waardoor het persoonlijk en veelzeggend was. En het ook achteraf zijn betekenis zou behouden.